STRIJKMOLEN D

Hoornse Vaart

"Vande nieuwe gegraeven vaert vande Waert aff deur de Oosterendijck totten Nieuwe sloot ofte Pettemer vaert deur over den Reeckerdijck tot int Schermer water."


In april 1624 besloot het stadsbestuur van Alkmaar tot de aanleg van een vaart vanuit de ringsloot van de Heerhugowaard die met een boog door het gebied ten noorden van Alkmaar in de stadssingel moest uitkomen.

Directe aanleiding voor dit besluit vormde de wens van een groot aantal schippers uit noordelijk van de stad gelegen dorpjes. Zij klaagden over het zware en tijdrovende overhalen van hun schuit over de overtoom vanuit de Heerhugowaard om naar Alkmaar te komen en wensten daarom een vaart. Dat het stadsbestuur op deze wens inging zal wel zijn bevorderd doordat er mogelijkheden lagen een deel van de kosten op de bedijkers van de Heerhugowaard af te schuiven. Inderdaad bedong de stad in het met de bedijkers gesloten contract van april 1624 dat zij mee moesten betalen aan het graven van de vaart.

Op deze manier hoopten de Alkmaarse regenten de bereikbaarheid van de Alkmaarse markten te verbeteren.

Het water van het eerste gedeelte van de nieuwe verbinding kon gemeen (gelijk peil) met dat van de ringvaart van de Waard worden gemaakt. Wel moest er een schutsluis in de nieuwe vaart worden gelegd op het punt waar deze de langs de Hondsboschevaart lopende Rekerdijk doorsneed. Naast elkaar aan de Rekerdijk waren drie kleine overhalen geplaatst, die met behulp van zes wielen (twee per overhaal) bediend werden. Vandaar de naam Zes Wielen. Overhalen dienden om kleine scheepjes van het ene waterpeil naar het andere over te brengen. Dit gebeurde aan het eind van de verbindingsvaart naar de dorpen op de Langedijk. Deze vaart, waarvan het zuidelijk deel parallel liep aan de nieuwe vaart, kwam uit bij de Rekerdijk.

De schutsluis deed dienst tot 1940, toen het verschil in waterpeil door het Noord-Hollands kanalenplan op deze locatie verdween. Omdat de schepen steeds groter werden, is de vaart met de oorspronkelijke sluis uit begin 20ste eeuw nog vergroot.

Bij de verbreding van de Hoornsevaart in 1940 werd de sluis gesloopt en bleef alleen het westelijke deel van de muur van de sluis over. Na de aanleg van een nieuw fietspad in 2014 is ook dat niet meer te zien.